Blad-dóu-diable(-ventru)
Aegilops ventricosa
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Égilope ventru.
Descripcioun :Aquéu blad-dóu-diable vèn d'Africo dóu Nord e se pòu trouba d'eici d'eila en bord de champ, d'ermas e de camin. L'espigo èi longo d'uno quaranteno de cm e se recounèis à si tros ventrapu. Lis arèsto di glumo e di lemma soun courteto à la baso e loungarudo au soumet de l'espigo. Coumpara amé Aegilops cylindricum que ié sèmblo, mai que lis espigueto soun pas redouno.
Usanço :Li blad-dóu-diable soun proche dis àvi fèr de nòsti blad cultiva. Soun adounc bon à manja, mai sara un pau long pèr n'en acampa li grano. Èron acampa en Sicilo à passa tèms.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Aegilops
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Aegilops ventricosa Tausch, 1837
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753